همشهری آنلاین، شقایق عرفی‌نژاد: رضا کیانیان که پیش از این قرار بود در این نمایش بازی هم بکند، از این کار انصراف داد و تنها طراحی صحنه را به عهده گرفت. اما این طراحی صحنه بی‌حاشیه نبود. قبل از خبرساز شدن درخت‌های به‌کاررفته در دکور، فرو افتادن علیرضا پودینه، یکی از بازیگران نمایش، در زمان اجرا در چاله‌های پشت صحنه صدمه جدی به این بازیگر وارد کرد و باعث شد پا و کمرش جراحی شود. چند وقت بعد هم درختان صحنه ماجراساز شدند. جالب این جاست که رضا کیانیان به عنوان طراح صحنه به ایسنا توضیح داد که اصلا از وجود این درخت‌ها در صحنه اطلاع نداشته است! باغ گیاه شناسی البته گفت این درخت‌ها از درخت‌های آفت‌زده بودند که به هرحال قرار بوده بریده شوند، اما حتی اگر این هم مهم نباشد، اظهار بی‌اطلاعی یک طراح صحنه از آنچه در دکور نمایش می‌گذرد مهم و بسیار تعجب برانگیز است.
«پیام فروتن» طراح صحنه تئاتر و سینما و استاد دانشگاه، در باره این که یک طراح صحنه چقدر باید مراقب امنیت صحنه و ضربه نزدن به محیط زیست یا حیوانات باشد، می‌گوید: «اولین چیزی که یک طراح صحنه باید در نظر بگیرد، ایمنی است. این ایمنی از ایمنی بازیگران و تماشاگران شروع می‌شود تا ایمنی حیوانات و محیط زیست. این اولین اصلی است که یک طراح باید در نظر بگیرد. اصلا ایمنی صحنه در رشته طراحی صحنه در دانشگاه‌ها یک شاخه و درس است و پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های خاص ایمنی در این کلاس‌ها آموزش داده می‌شود. این که اگر بخواهید وارد طبیعت شوید و در آنجا اجرا داشته باشید چه چیزهایی را باید رعایت کنید یا با حیوانات چطور رفتار کنید، به دانشجویان یاد داده می‌شود. ولی بسیاری از تئاتری‌های ما چنین چیزهایی را نمیدانند و اگر هم می‌دانند عمل نمی‌کنند.»
سال‌ها پیش هم تصاویری از اسبی که در نمایش «عرق خورشید، اشک ماه» به کارگردانی آتیلا پسیانی استفاده شده بود، پخش شد که نشان می‌داد او در زباله‌دانی‌های پشت تئاترشهر نگهداری می‌شود و از همان زباله‌ها تغذیه می‌کند، هرچند آتیلا پسیانی این ماجرا را انکار کرد و گفت اسب در شرایط بهداشتی نگهداری می‌شود، اما تصاویر به هر حال چیز دیگری نشان می‌داد. پیام فروتن معتقد است این هم مثل موارد دیگری است که آموزش ندیده‌ایم و می‌گوید هنوز شهروندان در جاده‌ها زباله می‌ریزند و طراح صحنه هم بخشی از همین مردم است. چون یاد نگرفته‌ایم این مسائل اهمیت دارد.
او در این باره هم که این اشتباه این بار از طرف کسی رخ داده که فعالیت محیط زیستی دارد، می‌گوید: «خیلی از ما در فضاهای عمومی و اینستاگرام چهره‌ای از خودمان نشان می‌دهیم که با آنچه که عمل می‌کنیم و می‌اندیشیم کاملا متفاوت است.»
اما اصلی‌ترین مسئله اظهار بی‌اطلاعی کیانیان است از آنچه بر صحنه‌ای که طراحی کرده، گذشته است. پیام فروتن می‌گوید: «اولین کسی که بعد از کارگردان استخدام می‌شود، طراح صحنه است. یعنی حتی قبل از این که بازیگران انتخاب شوند، طراح صحنه به گروه پیوسته است و اسکیس می‌زند و ماکت می‌سازد و فرایند تولید بصری کار را شروع می‌کند. کار از اینجا شروع می‌شود تا بعد می‌رسیم به ارائه نقشه‌ها و بعد ساخت دکور که طراح کاملا باید روی نصب آن نظارت داشته باشد و ایمنی آن را چک کند. اما سر همین کار یکی از بازیگران هم دچار سانحه شده است. کار طراح تا زمانی که دکور باید جمع شود، ادامه پیدا می‌کند که باید برای انبار کردن یا معدوم کردن دکور راهکار ارائه دهد. بنابراین طراح صحنه‌ای که می‌گوید نمی‌دانم چه اتفاقی روی صحنه‌ام افتاده اصلا طراح صحنه نیست.»
پیام فروتن می‌گوید: «می‌خواهم توصیه کنم هر کس کار خودش را انجام دهد. یعنی آقای کیانیان اگر بازیگر است، بازیگری‌اش را بکند. نباید کاری به طراحی صحنه داشته باشد که ۵۰ درصدش مسائل فنی است. همانطور که من به عنوان طرح صحنه بازیگری نمی‌کنم، برای این که تخصصش را ندارم. این را هم باید بگویم که البته خیلی از طراحان صحنه حرفه‌ای ما هم متخصص نیستند. مثلا فامیل کارگردان یا تهیه کننده بوده و وارد شده و یکی دو کار هم به اصطلاح طراحی صحنه کرده است و به عنوان طراح صحنه حرفه‌ای شناخته شده است.در حالی که اگر با او درباره طراحی صحنه صحبت کنید، بیشتر از ۵ دقیقه نمی‌تواند صحبت کند.»
به همین دلیل او بزرگترین معضل طراحی صحنه تئاتر را متخصص نبودن افراد میداند و بعد از آن مسئله آموزش را مطرح می‌کند
نظر شما